Wat maakt de Oost-Afrikaanse keuken nu zo bijzonder? Er is één heel bijzonder ingrediënt, wat jij ook zeker wilt proeven: berbere. Waar koop je het, wat is het en hoe gebruik je het?
Verscholen op de Goudsesingel in Rotterdam zit een klein restaurant genaamd ‘De Smaak van Afrika’. Chef Sam Tesfaim zwaait er de scepter. Het geheim van zijn lekkerste Oost-Afrikaanse gerechten? Een hele bijzondere spicy kruidenmix.
Tijdens een Rotterdamse foodtour, georganiseerd door de opleiding Foodjournalistiek van Fontys Hogeschool en Elle Eten, kwam ik hier.
Injera
Eerst laat hij mij en mijn medestudenten ‘injera’ gevuld met rundvlees proeven.
Injera is een soort pannenkoek, gemaakt van beslag van water en bloem of glutenvrij teffmeel. Teff is een graansoort, oorspronkelijk uit Ethiopië. De korrels van Teff zijn zo klein dat het niet mogelijk is om ze te pellen voordat ze gemalen worden. Teffmeel is daardoor eigenlijk een glutenvrij volkorenmeel. Heel bijzonder!
Vriendelijk laat Sam ons weten dat het de bedoeling is dat we met onze handen eten. De Injera gebruik je in plaats van bestek. Je scheurt er een stukje vanaf en gebruikt dit als een eetbaar cadeaupapiertje waarmee je je vlees, vis of groente oppakt en naar je mond brengt. Handig en lekker!
Naast rundvlees proef ik kerrie, citroen, ui, knoflook en… Daar is dat belangrijke pikante ingrediënt, die heerlijk geurende pittige kruidenmix. Dat is de voor de Oost-Afrikaanse keuken kenmerkende kruidenmix ‘berbere’.
Wat is berbere?
Berbere betekent ‘heet’ in het Amhaars, een taal die gesproken wordt in Ethiopië, voornamelijk in de regio Amhara en in de hoofdstad Addis Abeba.
Het zal je daarom nu vast niet meer verbazen dat in een berbere kruidenmix verschillende soorten gemalen pepers zitten. Andere ingrediënten zijn korianderzaad, gember, fenegriek, nootmuskaat, kaneel, paprika en knoflook.
Berbere is een heel belangrijk ingrediënt in de keukens van Ethiopië en Eritrea.
De berbere van chef Sam komt van Eritrese families die het speciaal voor hem maken. Hoe hij weet of het goede berbere is? Sam zegt lachend: ‘Goede berbera hoef je niet te proeven. Je weet dat het goed is, als je ermee onderweg bent en de geur in de auto zo sterk is, dat het raam openzetten niet helpt.’
Waar koop je berbere?
Tijd voor de proef op de som, dus ik ben op jacht gegaan naar berbere. Bij een grote toko als Amazing Oriental is het niet te koop. Ook bij diverse buurtsupermarkten als Plus en Albert Heijn is niets te vinden wat er op lijkt. Maar uiteindelijk heb ik beet bij supermarkt Jumbo. Daar vind ik, voor ik meen iets minder dan € 1,75 een zakje berbere, van het merk Verstegen. Ook Albert Heijn blijkt dit in het assortiment te hebben… Maar goed, blijkbaar lang niet allemaal.
Thuis open ik het zakje en steek mijn neus erin. Oké, de geur verspreidt zich niet door mijn hele keuken, maar is wel heel duidelijk aanwezig en prikkelt mijn zintuigen. Ik krijg meteen zin om ermee te gaan koken.
Ook de ingrediëntenlijst valt absoluut niet tegen. Er zitten in ieder geval meerdere soorten chilipepers in. Zo hoort het! De smaak? Lekker kruidig en… behoorlijk pittig.
Er moeten vast nog meer berbere kruidenmixen in Nederland te koop zijn. Er zijn genoeg in Afrikaanse ingrediënten gespecialiseerde winkels waar ik nog niet geweest ben. Dus heb je een lekkere berbere mix gevonden, laat het me alsjeblieft weten. Dat kan onderaan deze post door een reactie achter te laten of door me een email te sturen (marjolein@echtegerechten.nl).
Aan de slag met berbere
Makkelijk recept voor kip uit de oven met berbere
Voor 3 kipdrumsticks
Verdubbel de ingrediënten voor 6 drumsticks
Verwarm de oven voor tot 190 °C.
Meng een halve theelepel berbere met een kleine theelepel zout (of zout naar smaak) en een flinke snuf gemberpoeder.
Zo krijgt je kip een krokant en een beetje pikant buitenkantje. Houd je heel erg van pittig, gebruik dan gerust een hele theelepel berbere.
Vet de bodem van een ovenschaal in met een beetje zonnebloemolie.
Bestrooi de 3 drumsticks rondom met het kruidenmengsel en wrijf het nog even goed in.
Leg de drumsticks in de ovenschaal.
Bak de kip in de oven af tot het vel van de kip aan de bovenkant lekker knapperig is en de kip van binnen gaar.
Dat duurt ongeveer 35 minuten.
Lekker met friet en salade of met rijst en gewokte spinazie met ui, knoflook en een snuf zout.
Eet smakelijk!
Makkelijk recept voor vis uit de oven met berbere
Ingrediënten
1 dorade van ongeveer 500 gram
2 rode uien, gepeld en in halve ringetjes gesneden
200 gram gewassen en geschrapte worteltjes
300 gram voorgekookte aardappels in partjes
1 citroen
1 eetlepel berbere
4 takjes/steeltjes koriander
3 tenen knoflook
3 eetlepels olijfolie
zout naar smaak
Bereiding
Zorg dat de dorade schoongemaakt is door je visboer (geschubd en ingewanden eruit).
Verwarm de oven voor op 190 °C.
Vet een ovenschaal in met een eetlepel olijfolie.
Leg de uienringen op de bodem van de ingevette ovenschaal.
Spoel de dorade nog even af onder de koude kraan, zodat eventuele losse schubben eraf spoelen.
Dep droog met keukenpapier.
Snijd de citroen doormidden. Snijd de helft van de citroen in plakjes, de andere helft pers je uit.
Het sap doe je in een kommetje. Vermeng het citroensap met de berbere en 2 eetlepels olijfolie.
Voeg zout naar smaak toe.
Ik begin met een halve theelepel fijn zout en proef het mengsel dan even om te bepalen of ik nog wat zout wil toevoegen.
Als de smaak naar je zin is, smeer je hier de vis mee in. Ook de binnenkant!
Doe de plakjes citroen in de opening van de vis, samen met de koriander.
Leg de vis op de uien en verdeel aardappeltjes en worteltjes erom heen.
Stop de tenen knoflook (ongepeld) tussen de aardappels en wortels.
Bak de vis in ongeveer 35 minuten gaar. Een kleinere vis is vaak al met 25 minuten gaar. Houd er alleen wel rekening mee dat dan misschien je aardappels nog niet gaar zijn.
Hoe kun je checken of je vis gaar is? Prik een satéprikker voorzichtig in het dikste deel van de dorade. Als je weerstand voelt, dan is je vis nog niet gaar. Maar als de prikker er makkelijk doorheen glijdt, dan is het goed.
Eet smakelijk!
Tsebhi Dorho
Een traditioneel gerecht waar je de smaak van berbere goed in terug proeft, is Tsebhi Dorho. Een gerecht met kip en hardgekookte eieren in een saus van ui, berbere en soms ook tomaat. Binnenkort deel ik dit recept met jullie. Hier alvast de foto.
De Smaak van Afrika
Goudsesingel 342A
3011 KL Rotterdam
T: 010 – 2135 566
W: desmaakvanafrika.nl
Meer recepten uit Afrika
Recept voor kruidige Marokkaanse gehaktballetjes met ei in tomatensaus
Recept voor eenvoudige maar erg lekkere Marokkaanse bietensalade
Berbere is ook on line te koop bij Pit pit. Ik weet nog niet of hij goed is, want ik zocht eerst wat recepten met Berberse om uit te proberen.
Dank voor de tip! Ik heb meteen even op hun website gekeken. Ze hebben zelfs twee verschillende berbere kruidenmixen! Een hete en een milde variant. Alleen zie ik alleen ‘peper’ in de ingrediëntenlijst genoemd. Geen mix van meerdere gemalen pepers zoals eigenlijk zou moeten. Maar wie weet is het wel een heerlijk geurige smakelijke mix. Mocht je het hebben geprobeerd, dan houd ik me aanbevolen voor je feedback. Mocht je trouwens nog andere lekkere recepten tegenkomen, dan houd ik me ook aanbevolen.