• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Home
  • Proeverijen
    • ‘Doe het zelf’ Europese kaasproeverij voor thuis – Rondje Europa 1
    • ‘Doe het zelf’ Europese kaasproeverij voor thuis – Rondje Europa 2
  • Over Marjolein
    • Contact

Echte Gerechten

grenzeloos lekker eten

  • Recepten
    • Afrika
    • Noord- Zuid- en Midden-Amerika
    • Azië
    • Europa
    • Midden-Oosten
  • Eten & weten
  • Inspiratie

Zelf bitterballen maken – kookboekreview #1

mei 28, 2020 Marjolein Boekel - de Bruijn 6 Reacties

Het Bourgondische bitterballenboek van Ilona de Wit
Het Bourgondische bitterballenboek van Ilona de Wit

Wist je dat de bitterbal bij de borrel tot Nederlands cultureel erfgoed is gebombardeerd? Wist je dat er zelfs een bitterballenkookboek is uitgekomen met wel 30 recepten om zelf bitterballen te maken? De bitterbal is meer dan alleen een gefrituurd balletje ragout. Reden te meer om dat bitterballenboek in te duiken en mijn ervaringen met jullie te delen.

Bitterballen werden vroeger gegeten bij een bitter smakend alcoholisch drankje. Zo komt de bitterbal aan zijn naam. Het schijnt dat de bitterbal ooit ten tijde van de tachtigjarige oorlog door de Spanjaarden is bedacht. Al in de 18e eeuw maakte men andere smaken dan de  rundvleesragoutbitterbal. Zo staat er in een kookboek uit 1750 een bitterballenrecept met een vulling van garnalen en zwezerik.

Wat er aan vooraf ging 

De schrijfster van het bitterballenboek is  Ilona de Wit van de foodblog Worstenbroodenwijn.nl. Via Instagram ben ik met haar in contact gekomen. Zo kwam het dat ik op een frisse dag in maart 2019 op haar uitnodiging naar Tilburg reed. Met een tiental andere foodbloggers proef ik in Ilona’s huiskamer haar zelfgemaakte bitterballen.

Terwijl ik tijdens deze bitterballenborrel bitterballen met smaken als garnaal-saffraan en Oosterse oesterzwam weg hap, luister ik mee naar de foodies om me heen. Vol enthousiasme overtuigen  zij Ilona om een bitterballenkookboek te gaan maken. Ik houd stiekem mijn mond.

In de eerste plaats omdat die vol zit met belachelijk lekkere bitterballen. Maar vooral omdat ik er stiekem heilig van overtuigd ben dat ik en de rest van Nederland toch echt niet zo gek zijn om zelf bitterballen te gaan maken.

Ilona denkt daar anders over dan ik en flikt het. Ze maakt dát bitterballenboek en geeft het boek in eigen beheer uit. Precies een jaar later organiseert Ilona een bitterballenborrel XXL om de boeklancering te vieren. Maar het Coronavirus gooit roet in de bitterballen…

Geen bitterballenborrel XXL. Ze slikt haar teleurstelling en tranen in en organiseert via Zoom een alternatief. Dan gebeurt het. Haar boek is nog niet binnen, maar ik bedenk me dat ik toch echt niet zonder zelfgemaakte bitterballen bij deze online borrel kan aanschuiven…

Aan de slag – zelf bitterballen maken

Van Ilona’s website bitterbalrecepten.nl pluk ik het recept voor chorizo-paprikabitterballen en ik koop op aanraden van Ilona een klein schattig frituurpannetje.

Tijd om aan de slag te gaan met de vulling, die officieel salpicon heet. Het mes van mijn keukenmachine blijkt bot, wat het fijnsnijden van de vulling bemoeilijkt. Met de staafmixer lukt het wel, alleen heb ik de kom niet goed afgedekt waardoor mijn keuken versierd wordt met oranjerode spetters.

Zelf bitterballen maken (chorizo paprika). Eerst rollen, dan door de bloem.

Met Ilona’s tips verloopt het verdere proces van rollen, badderen (in eiwit) en paneren gelukkig soepel en verrassend vlot. Op de vloer belandt nog flink wat bloem en paneermeel, maar dat mag de pret niet drukken. Invriezen van de ballen moet los van elkaar, dus zorg wel voor wat extra ruimte in je vriezer. Na even prutsen, rol ik redelijk handig rijen met ballen op in grote diepvrieszakken, die ik voorzichtig opstapel op de bodem van een vrijgemaakte diepvriesla.

Ik (Marjolein) rol de bitterballen door het paneermeel

Smaaktest

Tijd voor de smaaktest. Mijn testpanel bestaat uit mijzelf die alles lust en lekker vindt, de kritische 10-jarige zoon die enorm van bitterballen houdt en mijn vriend die eigenlijk helemaal niet zo van bitterballen houdt. De ballen komen met vlag en wimpel door de test. Zelfs mijn vriend is razend enthousiast over deze smaakbommetjes.

Geen eendagsvlieg

Als het boek eenmaal op de mat ploft en de chorizo-paprikaballen bijna op zijn, begin ik aan een recept voor bitterballen waarvoor ik een restje buikspek bewaard heb. Ook deze vallen zeer goed in de smaak bij het testteam.

Bitterballen met Chinees buikspek en hoisin mayonaise

Telkens als ik bijna door mijn eigengemaakte bitterballen heen ben, zorg ik spontaan voor een nieuwe voorraad. De ballen met blauwe kaas en serranoham vind ik als groot liefhebber van blauwe kaas misschien wel de lekkerste. Momenteel snoepen we wekelijks van een voorraadje pulled porc quesadilla bitterballen. In mijn hoofd vormt zich een lijstje van smaken bitterballen die ik nog erg graag wil maken:

  • confit de canard en vijg
  • kruidig lamsgehakt
  • oesterzwam, sojasaus en gember
  • rode biet en geitenkaas

Perfectie

Bitterballen haal je na het rollen eerst door de bloem

Nog steeds voel ik me geen bitterballenmaaktalent. Tijdens het rollen knoei ik er lustig op los met bloem en paneermeel. Het is al meerdere malen voorgekomen dat ik per ongeluk wat teveel gelatine toevoeg en regelmatig loopt er stiekem een balletje leeg tijdens het bakken omdat ik blijkbaar niet helemaal goed heb gerold.

Na een paar batches bitterballen gebakken te hebben, zit mijn frituurpan altijd vol frutsels en dat heb ik met fabrieksballen (die ik nu stiekem niet meer de moeite waard vind) niet. Dit gebeurt ook niet met de zelfgemaakte bitterballen van vriendin Karin die ze laatst meenam voor me. Geen idee wat zij anders of beter doet, want ook zij maakt haar bitterballen volgens de recepten uit het Bourgondische bitterballenboek. Zo heb ik ook de ballen met garnaal, bosui en kaas geproefd en die met kippenlevertjes. Allebei heerlijk!

Het maakt me eigenlijk ook niet zoveel uit. Dat pannetje heb ik zo weer schoon en als ik eenmaal op vrijdagmiddag in mijn zonnige tuin zit met een koud biertje en mijn eigengemaakte bitterballen, dan heb ik een fantastisch goed begin van mijn weekend.

Genieten!

Eindoordeel: ****

Als je ook maar een klein beetje van bitterballen houdt, koop dan gerust dit smakelijke boek. Doe jezelf een handig klein frituurpannetje erbij cadeau en rol een eind heen. Je krijgt er geen spijt van. Het boek bevat wel 30 recepten, waardoor er zeker voor ieder wat lekkers tussen zit. Ook voor de vegetariër. Daarnaast staan er ook nog 10 recepten in voor de bereiding van ingrediënten als buikspek en beenham. Dankzij Ilona’s handige tips, ‘tricks’ en ‘cheats’ heb je verrassend snel een flinke lading bitterballen in je vriezer, waar je best wel even mee vooruit kan. Zolang je natuurlijk niet teveel mensen uitnodigt. 😉 Alleen het rollen zelf, vind ik stiekem echt niet leuk. Maar als ik vervolgens dan alle bitterballen op een bakplaat door het paneermeel mag laten rollen, heb ik weer een grote glimlach op mijn gezicht.

Titel: Het Bourgondische bitterballenboek
Auteur: Ilona de Wit
Uitgeverij: Het Boekenschap
ISBN: 9789492723857
Prijs: € 22,50

Het bourgondische bitterballenboek is onder andere verkrijgbaar in diverse boekhandels en ook rechtstreeks bij Ilona.

Het Bourgondische bitterballenboek van Ilona de Wit

Andere Nederlandse recepten

Wil je graag zelf bitterballen maken? Binnenkort zal ik een bitterballenrecept met jullie delen. Tot die tijd kun je op deze website aan de slag met andere Nederlandse recepten als:

Advocaat
Eiersalade
Witte asperges
Hertenbout
Stoofpeertjes

Gerelateerd

Eten en weten, Europa, Inspiratie Kookboek, Nederlands, recensie, Review

Lees Interacties

Reacties

  1. Ilona zegt

    mei 28, 2020 om 15:06

    Dat jij dus serieus dacht dat niemand thuis bitterballen ging maken LOL
    Het ding is dus dat het best wel wat werk is maar als je eenmaal zelfgemaakte bitterballen hebt geproefd dan ben je ‘om’ 🙂
    Check trouwens zeker even met een keukenthermometer de temperatuur van de olie in je kleine frituurpannetje; die komt niet overeen met die op het pannetje. Ik heb Bourgini daar al over geïnformeerd, bij mij scheelt het 20 graden! Waardoor de kans op klappen groter is.

    Beantwoorden
    • Marjolein de Bruijn zegt

      mei 28, 2020 om 22:56

      Haha! I know! Maar je snapt dat ik heel blij ben voor je dat ik geen gelijk had! Ik zal ook zeker de temperatuurcheck doen dit weekend. Heb jij nog een idee hoe het komt dat ik zoveel frutsels in mijn olie heb na het bakken? Ik heb het met zowel eiwit uit een pakje als bij zelf gescheiden eiwit. Hoewel het wel iets minder is bij het eiwit uit een pakje. Misschien moet ik de ballen tussendoor beter uitschudden? Ik ga ook nog experimenteren met ander paneermeel.

      Beantwoorden
      • Ilona zegt

        mei 30, 2020 om 11:03

        Ik ben bang dat dat een beetje het lot is van frituren met zelfgepaneerde ballen 😉
        Is bij mij ook. Gelukkig gebruik ik mijn pannetje nergens anders voor. Alleen bitterballen.

        Beantwoorden
        • Marjolein de Bruijn zegt

          juni 1, 2020 om 13:44

          Omdat ie zo lekker klein is, is ie ook zo even leeggegoten en schoongeveegd. Vervolgens giet ik de olie door een zeef weer terug en vul zo nodig wat aan. Zo kan de olie best lang mee en kan ik het pannetje ook gebruiken voor andere zaken zoals plakken aubergine of inktvisringen.

          Beantwoorden
  2. Mariëlle zegt

    mei 30, 2020 om 11:36

    Ik behoor ook tot het testpanel en kan niet anders dan beamen dat het zeer de moeite waard is! De normale bitterbal heeft echt afgedaan ten opzichte van homemade. Misschien komt het door dat extra stukje liefde en enthousiasme dat de maakster er ook in stopt 😉

    Beantwoorden
    • Marjolein de Bruijn zegt

      juni 1, 2020 om 13:46

      Dankjewel voor het mooie compliment! Jij behoort zeker ook tot het testpanel. Ik denk dat jij stiekem onderhand ook al meer ballen geproefd hebt, dan man en zoon bij elkaar. 🙂

      Beantwoorden

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

Nieuwsbrief

echtegerechten.nl

GONG XI FA CAI! Oftewel gelukkig nieuwjaar in het GONG XI FA CAI! Oftewel gelukkig nieuwjaar in het Chinees, want het is alweer bijna het jaar van het konijn. Het Chinees nieuwjaar, ook wel het lentefeest genoemd, valt dit jaar op zondag 22 januari 2023. Wil je dit weekend een leeuwendans meemaken, want dat kan ook in Nederland. Of lijkt het je leuk om Chinees te gaan koken zodat je ook verzekerd bent van een lang en gelukkig nieuwjaar, check dan snel echtegerechten.nl. Goed weekend lieve allemaal! #chineesnieuwjaar #jaarvanhetkonijn #leeuwendans #ookinnederland #nietalleeninamsterdam #amsterdam #zeedijk #nieuwmarkt #blogonline
Dik, dikker, dikst! Nee joh, niet jij. Je snert, j Dik, dikker, dikst! Nee joh, niet jij. Je snert, je kom erwtensoep. Hollandse kost gemaakt van spliterwten, varkensvlees en rookworst. Wil je die het liefst zo dik mogelijk zodat je lepel er rechtop in blijft staan? Of toch liever meer soepachtig? Of heb je liever de Marokkaanse vega variant bessara/tamarakt? Ook erg lekker trouwens! #snert #dikdikkerdikst #erwtensoep #hollandsepot #winterkost #rookworst #spliterwten #proefnederland #echtegerechten #nederlandseten #grenzelooslekkereten #wewv
Te lekkere INDISCHE ZOETE AARDAPPEL DUMPLINGS met Te lekkere INDISCHE ZOETE AARDAPPEL DUMPLINGS met kokossaus. In het kader van de online proeverij Indisch zoet op donderdag 9 februari, mag ik een recept delen van @francisbaktenkookt. Zij maakt ook alle 6 traditionele en minder traditionele zoetigheden voor de online proeverij. Dit recept is lekker snel klaar, want je hoeft deze dumplings niet te vouwen. Het komt uit Francis haar prachtige kookboek Bersama. Swipe opzij voor de cover van het boek en voor meer info over de proeverij. De foto van de zoete aardappeldumplings komt trouwens ook uit het kookboek en is gemaakt door Mitchel van Voorbergen.🙌 Duik je lekker de keuken in om dit te maken of heb je meer zin dat @francisbaktenkookt een pakket voor je bakt? Of beter, allebei! 😄 @eating_habits_nl en ik hopen je in ieder geval ook te zien tijdens de online proeverij Indisch zoet om samen met jou te proeven van de grenzeloos lekkere Indische koek en cake. Aanmelden kan door verder te klikken op de linkjes in het recept, waarvan de link in bio staat.❤ 
#indischzoet #bersama #proeverijindischzoet #zoeteaardappel #dumplings #zoeteaardappeldumplings #bijisalak #kokossaus #guladjawa #palmsuiker #etenverbindt #onlinproeverij #receptonline #proefindonesië #indischeten #indonesischeten #indofood
LAST CALL!!! Mijn favo oliebollenkraam hier in Alm LAST CALL!!! Mijn favo oliebollenkraam hier in Almere is dit weekend voor het laatst geopend. En die bij jou in de buurt waarschijnlijk ook. Dus sla, net als ik, dit weekend nog je slag en haal wat oliebollen in huis. Al is het maar om dit heerlijke hapje te maken met foie gras.😊 Zo maak je van die goeie ouwe oliebol opeens een superlekkere sjieke bite. Perfect voor die (nieuwjaars)borrel. Enjoy! Ik gebruikte trouwens foie royal, dat is een diervriendelijker alternatief voor foie gras.
INDISCH ZOET!!! Deze online proeverij is terug van INDISCH ZOET!!! Deze online proeverij is terug van weggeweest!!!! Niemand minder dan @francisbaktenkookt gaat 6 heerlijke traditionele en minder traditionele Indische zoetigheden voor je bakken en nee die staan niet op deze foto. We houden dat nog even geheim. Op donderdagavond 9 februari gaan we de proefboxen Indisch zoet gezamenlijk unboxen, proeven en bespreken. Host @eating_habits_nl vertelt je alles erover zodat jij je even in het voormalig Nederlands-Indië waant. Maar dan wel lekker thuis op je eigen bank, achter de laptop in het jaar 2023. Je proefbox is goed gevuld zodat je lekker met zijn tweeën ervan kunt proeven. Zie ik je dan? Meld je snel aan want we hebben maar een beperkt aantal proefboxen. Link naar meer info staat in mijn bio. Vragen? Stel ze alsjeblieft!!!
Nog een gelukkig en gezond nieuwjaar gewenst lieve Nog een gelukkig en gezond nieuwjaar gewenst lieve allemaal!!! Hier gaat 2022 niet de boeken in als mijn favoriete jaar. Mijn beide ouders tobben, op zijn zachts gezegd, nogal met hun gezondheid en ook ik ging onderuit door ‘sudden deafness’ en een brughoektumor die begon te narren. Hoewel het nu weer stukken beter met me gaat, heb ik flink ingeleverd qua energieniveau. Maar alle clichés blijken waar. Juist door de ‘bad things’, genoot ik keihard van wat wel (weer) kon en dat was stiekem best heel veel hoor. Want hoe heerlijk is het om na een paar maanden vooral thuis op de bank te liggen, eindelijk weer leuke dingen te doen met mijn man en zoon, op vakantie in La Douce France. En natuurlijk geniet ik daar ook van allerlei Franse lokale specialiteiten. En wat een enorm fijn gevoel om na 3 maanden geen auto te mogen rijden eindelijk weer zelf in mijn eigen Fordje naar mijn ouders te kunnen gaan! Een dikke bonus was het dat de zomer best lang duurde en dat ik een paar dagen nadat ik weer mocht rijden met mijn zoon naar het zonovergoten strand van Noordwijk kon rijden om daar samen met een vriendin en haar kids de zon in de zee te zien zakken. Hoe tof om ook eindelijk weer eens naar Londen te gaan en dit samen met mijn zoon te doen. We logeerden bij een goede vriendin en haar gezin. We aten de lekkerste sushi; gingen naar een voetbalwedstrijd en doken Chinatown in. En hoe bijzonder om eindelijk weer eens de familie bij elkaar te hebben met kerst en zo samen te genieten van lekker eten, elkaar en van helaas hoogstwaarschijnlijk voor het laatst samen kerst met mijn lieve mama erbij. Heftig, maar ozo warm en waardevol. En vlak niet uit dat ik dit jaar wederom een fantastische trouwdag beleefde. Wie kan nu zeggen dat ie 2x in 1 jaar tijd is getrouwd.😄 Yes, ik en niet geheel toevallig mijn man ook, zijn na in coronatijd in het klein getrouwd te zijn, op 26-5-2022 nog een keer getrouwd. Maar dan met wel 90 vrienden en familieleden erbij. Zo genoten van die dag.🥰 Ook omdat wederom mijn beide ouders er toch wel weer bij konden zijn! Dat enorm genieten tussen de dalletjes door, dat bevalt me wel! 😊 Dus daar ga ik lekker mee door in 2023. Lees verder in de comments.....
Volg op Instagram

Zoek op ingrediënt, bv op gember of aubergine

Volg EchteGerechten.nl

  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Twitter

Categorieën

Amerikaans Amsterdam bijgerecht Chinees chipotle citroen courgette diner ei feta Frans gehakt gember Hawaiiaans Hollandse pot Indisch Indonesisch Italiaans kaas kaneel Kerst kip koriander kurkuma limoen Marjolein Marokkaans Mexicaans munt nagerecht Nederlands noedels Pasen pasta Poke rijst rijstwijn salade sesamolie sojasaus vegetarisch vis vissaus zalm Zweeds

Favorieten

Italiaanse risotto met kip en courgette

Maak zelf zonder pak het Italiaanse wereldgerecht risotto

mei 30, 2018 By Marjolein Boekel - de Bruijn 2 Reacties

Risotto met truffel, rode wijn en Parmezaanse kaas

december 20, 2022 By Marjolein Boekel - de Bruijn Reageer

Courgette soep Mexicaans

Zomerse courgettesoep met een Mexicaans tintje

juli 19, 2017 By Marjolein Boekel - de Bruijn Reageer

Nieuwste posts

  • Gong Xi Fa Cai! Oftewel: Gelukkig nieuwjaar!
  • Indische zoete aardappel dumplings met kokossaus – Biji Salak
  • FAQ over een proeverij Indisch zoet. De 15 meest gestelde vragen


Footer

Informatie

  • Algemene Voorwaarden
  • Privacystatement
  • Klachtenregeling
  • Cookieregeling

Jouw recept op deze website? Dat kan!

Heb jij een authentiek recept, bijvoorbeeld een overheerlijk familierecept en zie je dat graag terug  op deze website.

Mail het dan naar Marjolein op info@echtegerechten.nl en zij neemt contact met je op.

Zoek op keuken (bv Italiaans, Amerikaans, Indonesisch)

Copyright © 2023 · Daily Dish Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in